Index
Introductie
Boeken
Nieuw verschenen
Boeken bestellen
Artikelen
Lezingen
Cursussen
Adviezen
Projecten
Lectionarium
Lied van de maand
Gezangboek
Voor de cantor
Het Geneefse Psalter
Getijdenboek
Paastabellen
Directorium
Verwijzingen
Contact
Gastenboek
Impressum

In het Oud-Katholiek Gezangboek (1990) komen verschillende melodieën voor die ontleend zijn aan het zogenaamde Geneefse Psalter. Het betreft dan tot een berijming bewerkte teksten van de Psalmen, die in het Oud-Katholiek Kerkboek (1993) alle in onberijmde versie voorkomen, of liederen waarvoor de melodie aan het Geneefse Psalter is ontleend.

Met de invoering van de reformatie in 1536 in Genève werd de misviering tot een woorddienst waarin aanvankelijk geen plaats meer was voor koorzang of instrumentale muziek. Johannes Calvijn beschouwde toch dit al spoedig als een gemis. Reeds in zijn eerste bekende theologische werk, de Institutio Christianae Religionis (1536) spreekt hij over het zingen van psalmen in de eredienst. In het volgende jaar beklagen de predikanten van Genève zich over de kille atmosfeer die in de diensten is ontstaan en zij doen het voorstel om de gemeente de psalmen te laten zingen.

Een jaar daarna werd Calvijn na onenigheid met het stedelijke bestuur uit Genève verbannen. Hij vertrok naar Straatsburg,waar hij kennismaakte met de Lutherse praktijk van gemeentezang en de Duitse bewerkingen van psalmen door Maarten Luther en anderen. Dit gebruik nam Calvijn over in zijn Straatsburgse gemeente, waarvoor hij onder meer gebruik maakte van berijmingen van de Franse dichter Clément Marot. In 1539 gaf hij een eerste psalmbundel (Aulcuns Pseaulmes et cantiques mys en chant) uit met daarin 22 psalmen en gezangen, de tien geboden, de lofzang van Simeon, en de apostolische geloofsbelijdenis. Van de psalmen 25 en 46 staat vast dat de berijmingen van de hand van Calvijn zelf waren. Dertien psalmen waren van de hand van Marot.

In 1541 keerde Calvijn terug naar Genève. Daar ontmoette hij Marot persoonlijk. Samen met hem herzag hij het gezangboek, dat 1543 opnieuw werd uitgegeven. Calvijn moedigde Marot aan om alle psalmen te berijmen. Tot zijn vertrek uit Genève voltooide hij er nog negentien. Zijn werk werd vanaf 1548 voortgezet door Théodore de Bèze. Er volgden in 1543 en 1551 aanvullingen en in 1562 werd uiteindelijk een boek met alle psalmen uitgegeven. De berijmingen van Calvijn uit de eerste bundel waren hierin vervangen door teksten van Marot en De Bèze. De oorspronkelijke Duitse melodieën kregen meestal een bewerkte vorm en werden soms zelfs vervangen door nieuwe composities van Guillaume Franc, Loys (Louis) Bourgeois en Maistre Pierre, die waarschijnlijk Pierre Davantès of Pierre Dagues heette. Deze melodieën zijn niet, zoals soms in Nederland wordt gedacht, gebaseerd op volksliedjes uit die tijd, maar voor het overgrote deel speciaal voor de psalmen gecomponeerd. Men verwart hierbij de Geneefse bundel met die van de Souterliedekens, waar dit wel het geval was.

In het Liedboek voor de Kerken staat boven elke melodie een combinatie van een of meer van de volgende zeven aanduidingen, waaruit de herkomst van de melodie blijkt:

Straatsburg 1539
Genève 1542, 1543, 1551 en 1562
Loys Bourgeois 1551, 1554-1556.

Op deze pagina vindt u een overzicht van de 150 Psalmen met bij elk daarvan een knop waarmee u de melodieën kunt beluisteren.

Het tempo waarin deze gespeeld worden, ligt meestal hoger dan in verscheidene kerken gebruikelijk is: omgeveer 144 kwartnoten per minuut. De zettingen komen niet overeen met die van de begeleidingsbundel van het Liedboek voor de Kerken. Enkele keren is gebruik gemaakt van de composities van Claude Goudimel (gest. 1572) en soms is een melodie niet, zoals gebruikelijk, voor met een orgel begeleide zang gezet, maar voor andere instrumenten.

 

 

Psalm 1Psalm 51Psalm 101
Psalm 2Psalm 52Psalm 102
Psalm 3Psalm 53Psalm 103
Psalm 4Psalm 54Psalm 104
Psalm 5Psalm 55Psalm 105
Psalm 6Psalm 56Psalm 106
Psalm 7Psalm 57Psalm 107
Psalm 8Psalm 58Psalm 108
Psalm 9Psalm 59Psalm 109
Psalm 10Psalm 60Psalm 110
Psalm 11Psalm 61Psalm 111
Psalm 12Psalm 62Psalm 112
Psalm 13Psalm 63Psalm 113
Psalm 14Psalm 64Psalm 114
Psalm 15Psalm 65Psalm 115
Psalm 16Psalm 66Psalm 116
Psalm 17Psalm 67Psalm 117
Psalm 18Psalm 68Psalm 118
Psalm 19Psalm 69Psalm 119
Psalm 20Psalm 70 Psalm 120
Psalm 21Psalm 71Psalm 121
Psalm 22Psalm 72Psalm 122
Psalm 23Psalm 73Psalm 123
Psalm 24Psalm 74 Psalm 124
Psalm 25Psalm 75 Psalm 125
Psalm 26Psalm 76Psalm 126
Psalm 27Psalm 77Psalm 127
Psalm 28Psalm 78Psalm 128
Psalm 29Psalm 79Psalm 129
Psalm 30Psalm 80Psalm 130
Psalm 31Psalm 81Psalm 131
Psalm 32Psalm 82Psalm 132
Psalm 33Psalm 83Psalm 133
Psalm 34Psalm 84Psalm 134
Psalm 35Psalm 85Psalm 135
Psalm 36Psalm 86Psalm 136
Psalm 37Psalm 87Psalm 137
Psalm 38Psalm 88Psalm 138
Psalm 39Psalm 89Psalm 139
Psalm 40Psalm 90Psalm 140
Psalm 41Psalm 91Psalm 141
Psalm 42Psalm 92Psalm 142
Psalm 43Psalm 93Psalm 143
Psalm 44Psalm 94Psalm 144
Psalm 45Psalm 95Psalm 145
Psalm 46Psalm 96Psalm 146
Psalm 47Psalm 97Psalm 147
Psalm 48Psalm 98Psalm 148
Psalm 49Psalm 99Psalm 149
Psalm 50Psalm 100Psalm 150

 

 

Koenraad Ouwens  | info@koenraadouwens.com

to Top of Page